Wie volgt?
Als er één ding duidelijk werd uit het drama Polare, en dat van de Free Record Shop daarvoor, dan is het wel dat winkelformules die té laat inspringen op de nieuwe media weinig overlevingskansen hebben. En dat we helaas alleen maar hoeven te wachten tot dit probleem ook bij andere conservatieve ketens tot uiting komt.

Mediashop

De aloude ‘Academische Boekhandels’ werden eerst onder de naam Selexyz in één bedrijf verenigd. Nadat deze constructie onvoldoende effect had, werden ze, in combinatie met nóg zo’n eerbiedwaardige naam, De Slegte, opgekocht en omgedoopt in POLARE. Twee eerbiedwaardige formules onder één nieuwe naam waren in handen van investeringsfirma ProCures gekomen, die daarna nóg een retailbedrijf in problemen, Free Record Shop, wilde redden!
Even, beste lezers, kreeg ik een visioen van ‘De Mediashop’ zoals ik deze, alweer een jaar geleden, op deze site beschreef. Een concept dat in april 2013 ook verscheen in dagblad Trouw, de krant waarin op dit moment de ene na de andere boekhandelsstory verschijnt. Want, als ProCures de overal noodlijdende openbare bibliotheken over had genomen van onze bezuinigende gemeenten, was deze volledig geïntegreerde winkel een feit geweest. s kopen, verhandelen én huren in een aantrekkelijke winkelomgeving of, gemakkelijk, vanuit de eigen leunstoel bij de haard, in de webshop.

POLARE debacle
Helaas bleek dat ook ProCures totaal geen idee had welk goud ze in handen hadden. Het bedrijf dacht simpelweg de verdienmodellen van Bruna en Zeeman door elkaar te kunnen husselen en zo de nieuw verworven winkels weer in de gunst van het publiek terug te brengen. Helaas is een boekhandel van niveau wel wat anders dan een ‘lean and mean’ uitgevoerde boekwinkel. Daarbij, van dat type waren er al een paar, zoals Bruna en AKO, met daarnaast nog gemakswinkels als Primera of “The Read Shop” die  steeds meer de krenten uit de boekenpap halen. Maar ook drogisterijen en supermarkten bezondigen zich aan de verkoop van steeds meer boeken, Cd’s en Dvd’s. Daarnaast, de afgelopen jaren is steeds meer leegstaande winkelruimte in gebruik genomen door boekendiscounters. Die hebben, samen met het internet, voorgoed een groot deel van de markt voor De Slegte overgenomen. Intussen hielpen de naamsveranderingen ook al niet de gewenste ‘kwaliteitsbeleving’ te realiseren. Nee, POLARE bood uiteindelijk nóg meer van hetzelfde, een ronduit slechte positionering in een snel veranderende markt.
Het had ProCures al direct duidelijk moeten zijn dat Selexyz, De Slegte én Free Record Shop de internetslag hebben gemist, en dat de tijd gekomen was om deze drie vogels te verbranden en een volledig geïntegreerde winkelformule POLARE uit hun as te laten opvliegen. Helaas, het concept van De Mediashop zien we steeds vaker, overal in het land, gerealiseerd worden, maar niet bij de winkels onder de hoede van ProCures!
POLARE heeft daarom geen bestaansgrond meer!

Probleem internet?
Als retailers in problemen komen, grijpen zij, hun omgeving, de politiek én de pers, al snel naar het excuus van de webwinkels. Dát is grotendeels onzin! Niet alleen wordt het succes van de ‘pure players’ schromelijk overdreven, maar, ook bij POLARE, speelt nog een heel andere factor mee. Een factor die ik al eerder beschreef in ‘Het einde van de Ketens’. Uit de lawine aan reacties van trouwe klanten blijkt dat men al veel eerder teleurgesteld was. De sfeer, de beleving en de persoonlijke aandacht was al sinds de ombouw van zelfstandige, op de lokale markt gerichte, onderneming naar het filiaalbedrijf Selexyz verloren gegaan. De bedrijfskundige versobering bij POLARE was de spreekwoordelijke druppel. Indertijd had men beter kunnen besluiten die Academische boekhandels aan de áchterkant samen te voegen, en ze aan de voorkant, waar het publiek komt, hun unieke, plaatselijke, winkelconcept te handhaven. Kortom, de trend is authentieke, lokaal gerichte, retailconcepten, en Selexyz was al gewoon een stap de verkeerde kant op. Ook het handhaven van De Slegte als fysieke winkel was een strategische fout in de wereld van Nieuwe Consumenten en Nieuwe Winkeliers. Met de combinatie van beide verouderde concepten in één formule was het debacle al een feit vóór POLARE zich liet zien. Daarmee is ProCures niet de oorzaak van de ellende, maar ze hebben wel de laatste kans voor deze winkels om zeep geholpen.

Nieuwe kansen
Natuurlijk, de één zijn dood, is de ánder zijn brood! Ik kan me voorstellen dat veel boekhandelaren geen traan om dit drama laten. Toch verdwijnt met POLARE, zoals dat ook al met Free Record Shop het geval is, een heel stuk zichtbaar aanbod uit het stadsbeeld, en daarmee uit het collectieve bewustzijn van de consument. Uiteindelijk zal dat een negatieve uitwerking hebben op de presentatie van boeken en Cd’s, tenzij de betrokken ondernemers hun kans snel grijpen en in dit ‘gat’ springen.
Ik ben heel benieuwd wie dat zullen doen, waar ze dat zullen doen, en hoe ze dat gaan doen.