Hoewel ik de toekomst van de retail onverkort zie in volledige integratie van het fysieke en virtuele aanbod, zijn er natuurlijk altijd uitzonderingen.
Eén daarvan vormt het Factory Outlet Center (FOC).
Nu er bij Gedupeerde Staten van de provincie Zuid-Holland een omstreden aanvraag ligt voor de bouw van een FOC op industriegebied Bleizo bij Zoetermeer, is het voor veel consumenten én detaillisten ook een heel actueel onderwerp!

De vestiging van dat FOC (en het was in Lelystad, Roermond en Roosendaal al niet anders) gaat onveranderlijk gepaard met veel emotie vanuit retailondernemers, en hun vertegenwoordigers (CBW-Mitex, Detailhandel Nederland). Ook in mijn woonplaats Alphen aan den Rijn, waar dit een aantal jaren geleden ook speelde, gebeurde precies hetzelfde. En daar kwam het nog niet eens tot een aanvraag bij de provincie.
Heel veel emotie en politiek hobbyisme die, als de feiten naast elkaar worden gezet, eigenlijk nérgens op gebaseerd zijn. Maar niets is nu eenmaal zo beangstigend als de angst zelf. Zeker op dit moment speelt mee dat voor veel retailers werkelijk elke druppel genoeg lijkt om hun emmer over te laten stromen. Aan de andere kant, het regent zoveel druppels in de retailomgeving dat specifiek de vestiging van een FOC weinig invloed kan hebben op hun overlevingskansen.
Daarvoor is echte innovatie nodig, zoals uit dit blog duidelijk moet zijn.

Maar er zijn misverstanden te over, dus laten we er maar een paar bij de kop pakken:

• Een FOC is GEEN Mega-Mall! Het is een puur aanvullende winkelvoorziening waarin merkleveranciers hun verouderde voorraden tegen hoge kortingen aanbieden in een voor consumenten aantrekkelijke winkelomgeving met royale parkeervoorzieningen.
• Als de retailers hun werk goed doen, is datgene wat in het FOC wordt aangeboden, al lang geleden uit de ‘gewone’ schappen verdwenen. Daarmee is ‘gewone’ concurrentie grotendeels uitgesloten. Dát is op het web wel anders!
• Een FOC is meer een recreatieve voorziening dan een winkelcentrum, in die zin dat er geen sprake is van een afgewogen assortimentspolitiek, zeker niet op winkelniveau, en maar dat geldt grotendeels ook voor het hele winkelcentrum. Het is dan ook altijd een verrassing of de gewenste aankoop wel dan niet gedaan kan worden. En wat er niet is, komt echt nooit meer!
• De effecten van een FOC op de omzet van de bestaande bewinkeling in de directe omgeving zijn, gezien de miljoenen consumenten waar ze zich, in binnen én buitenland, op richten, minimaal. Een FOC bedient immers al gauw 6 miljoen consumenten in een 100 km range. (Kijk maar eens op het routekaartje van http://www.rosada.nl, als voorbeeld) Zelfs een FOC van 20.000 m2 winkeloppervlakte stelt, in verhouding tot alle winkels in die cirkel, niets voor. Het eerste het beste stadje heeft al meer te bieden.
• De praktijk is dat hele families of vriendengroepen zich ’s ochtends in de auto proppen, elk met een lijstje met wensen, en daarom is het vooral een spannend avontuur of je vindt wat je wilt hebben. Het is op die manier meer een familie-uitje dan winkelen.
• Een FOC kan nooit een Mega-Mall worden doordat de hele opzet van het winkelcentrum, én van de winkelruimtes (alles begane grond) daar geen ruimte voor biedt. Voor de toekomst kan ombouw tot Mega Mall worden voorkomen door dit vooraf in het bestemmingsplan te blokkeren.

Er is dus geen enkele zakelijke reden om de komst van een FOC in Zuid-Holland te blokkeren, terwijl de winkeliers nét zoveel, of nét zo weinig, last hebben van een vestiging in een naburige provincie, alleen dan zonder de voordelen ervan voor de regio. En die voordelen liegen er niet om:

• Een FOC trekt heel veel consumenten uit de wijde omtrek die ná een bezoek aan dat FOC nog tijd genoeg hebben om het Zoetermeerse Stadshart te bezoeken, of één van de sportieve attracties in en rond die stad. Tenslotte blijven veel bezoekers met onvervulde wensen zitten.
• Een FOC maakt heel veel reclame, voor zichzelf, maar ook voor Zoetermeer en Bleizo!
• In tegenstelling tot Alphen aan den Rijn is Zoetermeer, qua infrastructuur, een ideale plek voor een vestiging, zeker als de NS de beloofde extra halte “Zoetermeer Bleizo” aanlegt. Daarbij kan het Stadshart optimaal profiteren omdat juist deze stad over optimale verbindingen met de binnenstad beschikt.
• Nu de Floriade NIET naar Bleizo komt, is, voor de verdere ontwikkeling van dit industriegebied, en daarmee voor de werkgelegenheid in de regio, de positieve impuls van de vestiging van een FOC buitengewoon belangrijk. Niet alleen voor de werkgelegenheid binnen het FOC zelf overigens.

Tja, van ‘clicks’ moet een FOC het niet hebben. Wel van de ‘koopjessfeer’ die nu eenmaal aan zo’n centrum hangt. Daarmee vormen FOC’s (en mét Bleizo zijn dat er nu wel genoeg voor Nederland, al is Roermond vooral ook op Duitsland gericht, en Rosada op België) , nu én in een geïntegreerde toekomst, een nuttige aanvulling op het bestaande winkelarsenaal.